Ken je dit indrukwekkende filmpje nog? Een dove jongen in Turkije loopt op straat wanneer ineens alle voorbijgangers tegen hem ‘praten’ in gebarentaal. Een verschijnsel wat zeker niet doorsnee is in dit land.
Gebarentaal
Van de naar schatting 120.000 dove kinderen in Turkije gaan er slechts 7.000 naar school. En gebarentaal is uit den boze op de staatsscholen. Er is een tekort aan kennis, hulpmiddelen en goed getrainde leerkrachten.
Een vergelijkbare situatie doet zich voor in Marokko. Een land dat hulpmiddelen voor dove kinderen hard nodig heeft om deze kinderen een goede toekomst te bieden. Daarom heeft het Institute for Disabilities Research and Traning Inc. (IDRT) vertaalsoftware en hulptechnologieën ontwikkeld om onder andere dove kinderen in Marokko gebarentaal te leren.
Geluid en klanken
De meesten van ons leren om te spreken en te lezen met behulp van geluid en klanken. Wat is het verschil tussen één a en twee a’s of welke klank vormen de letters o en e samen. Communicatie is namelijk vooral een orale aangelegenheid. Toch is er een grote populatie die hun ogen nodig hebben om te leren spreken. Er zijn miljoenen mensen die de American Sign Language (ASL) ‘spreken’, een visuele taal gebaseerd op bewegingen, gebaren en gezichtsuitdrukkingen.
De verschillen tussen het Engels en ASL – auditief versus visueel – heeft gevolgen voor de manier waarop de dove en de horende gemeenschap met elkaar omgaan. Er is geen vertaalapplicatie beschikbaar om een dove te begeleiden bij zijn doktersafspraak, of een leraar te helpen bij het begrijpen waarom zijn dove student moeite heeft met lezen.
Vertaalsoftware voor doven en slechthorenden
Het IDRT heeft vertaalsoftware en hulptechnologieën ontwikkeld om een brug te bouwen tussen Engels en ASL. In samenwerking met de National Science Foundation en het U.S. Agency for International Development (USAID) zijn deze technologieën aangepast voor gebruik in Marokko.
Onderdeel van deze vertaalsoftware is een uitgebreide vertaaldatabase waar gebruikers Engelse woorden of zinnen kunnen opzoeken en beelden en video’s kunnen bekijken hoe deze woorden uitgedrukt worden in ASL.
Weinig scholingsmogelijkheden
Voor meer dan 85% van de dove kinderen in Marokko zijn er geen scholingsmogelijkheden na het basisonderwijs. Er zijn weinig goed getrainde dovenonderwijzers en vrijwel geen gebarentaaltolken. Dit betekent dat dove kinderen in gescheiden klassen zitten met schaarse onderwijsmaterialen en weinig mogelijkheden om te communiceren met horenden.
Real-time vertalen voor doven
Samen met Abdelhadi Soudi, een professor aan de universiteit Ecole National de l’Industrie Minerale in Marokko, heeft IDRT een technologie ontwikkeld dat werkt als een real-time vertaalapparaat en onderwijstool die Standaard Arabisch omzet in Moroccan Sign Language (MSL). Daarnaast biedt het ook hulpmiddelen als quizen en spelletjes om studenten en ouders MSL te leren.
