Even snel een woordje vertalen? Met meer dan 140 miljard te vertalen woorden per dag staat Google Translate hoog bovenaan het lijstje van meest gebruikte vertaalapps. En dat is niet voor niets.
Zeker niet in ons huidige ‘smartphone’-tijdperk. We WhatsAppen, sms’en, Snapchatten, Instagrammen en Facebooken alsof het een lieve lust is. Daarbij blijven we niet in de taal van ons kikkerlandje hangen, maar vliegen we in een paar minuten van Nederland naar China, van Australië naar Brazilië en terug naar Europa.
Vertalen binnen een handomdraai
Hoe makkelijk zou het zijn als je met één tik op je scherm een woord of zin kan vertalen. Daar hebben ze bij Google weer iets moois op gevonden: Tap to Translate. Je installeert de Google Translate app op je smartphone of tablet en je ‘spreekt’ elke taal die je maar wilt. Handig!
Booming business
En dat is alleen Google, maar wat te denken van Facebook die met behulp van kunstmatige intelligentie anderstalige statusupdates en reacties vertaalt voor je. Of de chatdienst Skype die live je Skype-gesprek vertaalt. Het Chinese Baidu is bezig met het bouwen van een systeem dat beter menselijke taal kan begrijpen, zodat computers namens bedrijven klanten te woord kunnen staan als chatbots. En de ‘Presentation Translator’-app van Microsoft waarmee je je PowerPoint-presentatie real-time kan laten vertalen.
‘Alles is mogelijk’
Nou ja, veel is al mogelijk. Maar naar ‘alles’ en ‘perfect’ is er nog een hele lange weg te gaan. Als die weg er al ooit komt. Er wordt veel onderzoek gedaan naar en geïnvesteerd in machine learning – hierbij leren computers uit zichzelf. De volgende stap op vertaalgebied bij techgigant Google is dat ze dit jaar in alle talen willen overgaan naar de zogeheten ‘long short term memory’-techniek. Met dit ‘lang kortetermijngeheugen’ kan tegen het einde van de zin het begin nog onthouden worden. Een grote vooruitgang, want zo wordt er niet meer woord voor woord vertaald, maar kijkt de software naar de zin als geheel en dat dringt fouten met 60 procent terug, aldus Google.
Zelflerende technieken
Naast machine learning werken grote bedrijven ook aan zelflerende technieken als automatisch vertalen, automatische spraakherkenning en tekst-naar-spraaksystemen. Hoogleraar taal- en spraaktechnologie aan de Radboud Universiteit Antal van den Bosch legt uit : “[Dit zijn] allemaal technologieën die al lang bestonden. Met meer data als voorbeeldmateriaal worden ze steeds beter. Door de komst van technologiereuzen, snelle netwerken en meer opslagcapaciteit van data worden schaalproblemen overwonnen.”
Nadelen van online vertaaldiensten
Zoals gezegd, we zijn er nog lang niet. Een machinevertaling is geen menselijke vertaling. Machines kunnen (nog) geen onderscheid maken tussen verschillende culturen. Of zetten een machinecorrector in om te controleren op grammaticale, stilistische en terminologische onjuistheden. Automatische vertaalsystemen kunnen nog altijd niet de zin écht begrijpen zoals wij mensen dat kunnen. Zeg nooit nooit – wie weet wat de toekomst brengt.
Tot die tijd kun je natuurlijk altijd Buro Technische Vertalers inschakelen voor al je vertaalwerk.
